Najistotniejsze zmiany dotyczą sposobu określenia wymiaru urlopu wychowawczego z dotychczasowych „do 3 lat” na „do 36 miesięcy” (czyli wymiar pozostał ten sam tylko nastąpił inny jego zapis) oraz sposobu jego wykorzystywania, zgodnie z którym:

• każdemu z rodziców lub opiekunów dziecka przysługuje wyłączne prawo do jednego miesiąca urlopu wychowawczego z wymiaru 36 miesięcy (w przypadku chęci skorzystania z pełnego wymiaru urlopu wychowawczego, 35 miesięcy tego urlopu będzie mogła wykorzystać np. mama dziecka, natomiast jeden miesiąc tego urlopu przypadnie jego tacie). Prawa tego nie można przenosić, co oznacza, że żaden z rodziców lub opiekunów dziecka nie będzie mógł zrezygnować z należnego mu miesiąca na rzecz drugiego rodzica lub opiekuna. Niewykorzystany miesiąc przepada czyli w takiej sytuacji cały urlop wychowawczy będzie trwał maksymalnie nie 36, a 35 miesięcy. Jedyny wyjątek ustawodawca przewidział wobec rodziny, w której jedno z rodziców nie żyje bądź nie przysługuje mu władza rodzicielska, albo została ona zawieszona, ograniczona lub rodzic został jej pozbawiony. Wówczas drugi rodzic może wykorzystać całe 36 miesięcy urlopu.

Uwaga! W taki sam sposób określono wymiar urlopu w przypadku rodziców dziecka niepełnosprawnego.

• Korzystanie z urlopu wychowawczego przez dwoje rodziców jednocześnie będzie możliwe przez dłuższy czas niż do tej pory tzn. maksymalnie 4 miesiące (wcześniej 3 miesiące).
• Urlop wychowawczy będzie mógł być wykorzystany w większej liczbie części tzn. nie więcej niż w 5-ciu częściach (wcześniej nie więcej niż 4 częściach).

Urlop wychowawczy a urlop wypoczynkowy
Co ważne, urlop wypoczynkowy nie ulegnie przedawnieniu ze względu na długi np. ponad trzyletni czas wykorzystywania urlopu wychowawczego na dziecko (po urlopie wychowawczym pracownik będzie mogł wykorzystać cały urlop wypoczynkowy, do którego nabył prawo przed urlopem wychowawczym). Korzystanie z urlopu wychowawczego w tym samym roku kalendarzowym, w którym nabyło się prawo do urlopu wypoczynkowego, a następnie powróciło do pracy, nie wpłynie negatywnie na wymiar urlopu wypoczynkowego (np. skorzystanie z urlopu wychowawczego w okresie 4 miesięcy, od marca do czerwca w danym roku kalendarzowym nie spowoduje, po powrocie do pracy w lipcu tego samego roku, obniżenia wymiaru urlopu wypoczynkowego w sposób proporcjonalny, czyli o 4/12).

UWAGA! Od września 2013r. obowiązują przepisy, na mocy których podobne uprawnienia do osób korzystających z urlopu wychowawczego uzyskały grupy, które do tej pory nie mogły korzystać z urlopu wychowawczego: ubezpieczeni w KRUS, bezrobotni, studenci, osoby prowadzące własną działalność gospodarczą, czy też zatrudnieni na umowach zlecenia. Takim rodzicom opiekującym się dziećmi do ukończenia 5 roku życia (a w przypadku dzieci niepełnosprawnych - 18 roku życia), składki na ubezpieczenia społeczne opłaca teraz państwo (odpowiednio, przez okres do 3 lat i do 6 lat w przypadku opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym). Są one zróżnicowane w zależności od stażu ubezpieczeniowego. Szczegółowe informacje dotyczące zasad finansowania składek na ubezpieczenie społeczne dla osób sprawujących osobistą opiekę nad dzieckiem można uzyskać na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. 

Zgodnie z obowiązującym przepisamy wniosek o urlop wychowawczy trzeba złożyć u pracodawcy w formie pisemnej na 2 tygodnie przed rozpoczęciem okresu, w którym rodzic chce wykorzystać urlop wychowawczy.

źródło:
www.rodzicielski.gov.pl
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej