Po odkręceniu buteleczki z olejkiem eterycznym do naszych nozdrzy dociera intensywny zapach, nic dziwnego, w końcu ów płyn, który z łatwością paruje w temperaturze pokojowej stanowi niejako „esencję” roślin aromatycznych. Olejki eteryczne znajdują się w jednej lub wielu częściach roślin aromatycznych: liściach (bazylia), płatkach kwiatów (róża), owocach (cytryna), nasionach (kolendra), drewnie (drzewo sandałowe), żywicy (kadzidła), korze (cynamon) i korzeniach (tatarak). Otrzymanie skondensowanego olejku jest bardzo pracochłonne, nic więc dziwnego, że cena niektórych z nich powala na kolana (przykładowo, aby uzyskać 30 g olejku różanego, potrzeba ponad 100k g płatków róży (sic!)). Co prawda jest możliwe uzyskanie niektórych olejków w warunkach domowych, jednakże jest to mało wydajne, a uzyskany produkt będzie bardzo zanieczyszczony substancjami zbędnymi. Aby zaspokoić ciekawość dociekliwych już wyjaśniam jak tego dokonać. Najprościej (i chyba najtaniej) jest uzyskać olejek anyżowy (z nasion anyżu). Głównym związkiem nadającym zapach olejkowi anyżowemu jest anetol, dlatego trzeba go wyodrębnić z nasion. W tym celu należy rozdrobnić je (zmiksować, utrzeć w moździerzu) i zalać etanolem (spirytusem). Całość zostawiamy na 2-3 dni w szczelnym pojemniku, w międzyczasie intensywnie mieszając. Po tym czasie należy oddzielić ciecz od nasion, wlać do małej butelki z ciemnego szkła i czekać, aż cały spirytus odparuje i zostanie naturalny, domowy olejek anyżowy. Nie należy podgrzewać spirytusu w celu przyspieszenia procesu, gdyż zacznie też parować sam olejek (istnieje też niebezpieczeństwo zapłonu). Metoda czasochłonna i mało efektywna, dlatego warto potraktować ją bardziej jako ciekawostkę, a w olejki zaopatrzyć się u sprawdzonego producenta.

Jak kupować?

Gwarancją jakości kupowanych olejków jest sprawdzenie czy spełnia wymogi Farmakopei Polskiej lub europejskiej (urzędowy spis leków dopuszczonych w danym kraju lub na danym terenie do obrotu), czy posiada atest PZH (Państwowy Zakład Higieny), Instytutu Leków. Ponadto należy zwrócić uwagę czy przechowywany jest z dala od miejsc nasłonecznionych i w ciemnych butelkach.

Mam olejek i co dalej?

Zastosowań jest tak wiele, że w pierwszej chwili można poczuć się zdezorientowanym. Dlatego też warto poświęcić tej kwestii osobny artykuł, który znajdziecie TUTAJ.

Zanim wybierzemy formę aplikacji olejku, trzeba zastanowić się, który w danej chwili będzie nam pomocny i tu już potrzebujmy konkretnych wskazówek. Podstawę dzisiejszej wiedzy o olejkach eterycznych stanowi praca greka Teofrasta z Eresos sprzed ponad 2 tys. lat temu, która pomimo upływu czasu, jest jak najbardziej aktualna. Opisano w niej m.in. specyficzny efekt działania olejków – zwrócono uwagę, że okłady z ich użyciem stosowane na kończyny, po jakimś czasie powodują zmianę w aromacie wydobywającym się z ust. Związane jest to z przenikaniem olejków przez skórę i dostawaniem się ich do krwiobiegu. Wraz z krwią olejki dostają się do wszystkich organów i działają od 1/2 do 12 godzin od czasu „aplikacji”. Mało tego udowodniono, żeprzy dłuższym ich stosowaniu bakterie nie uodparniają się na nie.

Bezpieczeństwo

• alergicy – jeżeli ktoś jest uczulony np. na bazylię logiczne jest, że nie może stosować też olejku z tej rośliny. Jeśli ktoś ma skłonności do alergii, profilaktycznie powinien dzień przed zabiegiem (kąpiel, inhalacja) przeprowadzić test skórny (za uchem lub na skórze przedramienia rozprowadzić niewielką ilość rozcieńczonego olejku) Jeżeli skóra nie zareaguje swędzeniem, pieczeniem czy wysypką – można olejek stosować bezpiecznie. Astmatycy powinni zrezygnować z inhalacji i kąpieli z dodatkiem olejków.
• dzieci – w większości olejków nie ma przeciwwskazań do stosowania aromaterapii u dzieci, są nawet takie, które się im zaleca (olejek różany, rumiankowy). Jednak w przypadku stosowania olejków w formie leczniczej należałoby zasięgnąć rady doświadczonego aromaterapeuty.
• ciąża – przyszła mama powinna unikać wszystkich olejków, którym przypisuje się wpływ na gospodarkę hormonalną tj. olejek z drzewa cedrowego, z jałowca, szałwii. Inne olejki powinna stosować z wielką ostrożnością i zgodnie z zaleceniami producenta.
• karmienie piersią – niektóre olejki z uwagi na swoje niepożądane działanie (wykazywaną toksyczność) są zabronione dla kobiet w czasie laktacji, m.in. olejek szałwii lekarskiej.
• kąpiele słoneczne – wystawianie skóry na słońce (także w solarium) po zastosowaniu olejku cytrusowego może spowodować jej przebarwienia

Olejki naturalne a syntetyczne

Pomimo wielu prób, nie udało się do tej pory otrzymać olejku syntetycznego, który łączyłby w sobie wszystkie te właściwości, które posiadają olejki naturalne (np. właściwości olejku ylang-ylang wpływają na uspokojenie, działają antyseptycznie i przeciwdepresyjnie). Olejki syntetyczne mają głownie zastosowanie przy produkcji perfum.

Uwaga! Masaże, kąpiele i inhalacje z dodatkiem olejków eterycznych można stosować w domu pod warunkiem przestrzegania zalecanej receptury (podanej na opakowaniu, bądź zaleconej przez wykwalifikowanego aromaterapeutę / zielarza) . Należy pamiętać, iż olejki to substancje o dużym stężeniu. Wzięcie więc kilku kropli może - zamiast oczekiwanego, leczniczego  działania - spowodować groźne powikłania. Ponadto już1 łyżeczka olejku zaaplikowana doustnie może okazać się dawką śmiertelną, dlatego o użyciu wewnętrznym powinien zadecydować jedynie specjalista!